1 στους 4 Ευρωπαίους παρουσιάζει ψυχική διαταραχή

Σύμφωνα με τις έρευνες που παρουσιάστηκαν την Τρίτη, 26 Μαΐου στο πρώτο Mental Health Conference, 1 στους 4 Ευρωπαίους παρουσιάζει ψυχική διαταραχή, ενώ οι υποστηρικτικές υπηρεσίες στους πάσχοντες μειώνονται όλο και περισσότερο.

Η επικεφαλής του Τομέα Υγείας του ΟΟΣΑ Francesca Colombο, δήλωσε με ιδιαίτερη ανησυχία κατά τη διάρκεια της ομιλίας της στο 1ο Συνέδριο Mental Health Conference Health, πως το 25% του πληθυσμού της Ευρώπης παρουσιάζει ψυχική διαταραχή. Συμπλήρωσε μάλιστα πως τα ψυχικά νοσήματα υποτιμούνται από τους αρμόδιους φορείς, περιορίζοντας συνεχώς τις υποστηρικτικές υπηρεσίες προς αυτούς που το έχουν ανάγκη. 

Αναλυτικότερα, σύμφωνα με τα στοιχεία του ΟΟΣΑ το 25% του πληθυσμού των χωρών της Ε.Ε παρουσιάζουν κάποια ψυχική διαταραχή, ενώ τα πρώτα περιστατικά ξεκινούν στην ηλικία 15 ετών, εξαιτίας κυρίως του εφηβικού άγχους.

Στην εναρκτήρια ομιλία του 1ου Συνεδρίου Mental Health Conference Health στο ξενοδοχείο Divani Caravel, ο Αναπληρωτής Υπουργός Υγείας, Ανδρέας Ξανθός, τόνισε τα εξής: “Υπάρχει ανάγκη άμεσης υλοποίησης της τομεοποίησης της Ψυχικής Υγείας”, αναφερόμενος στον επανασχεδιασμό δικτύων και τομέων ψυχικής υγείας στην επικράτεια και τόνισε την ανάγκη ενίσχυσης των κέντρων ψυχικής υγείας στην Περιφέρεια και στην αποκέντρωση της ψυχικής υγείας.

Σε κάθε γενικό νοσοκομείο θα δημιουργηθεί, σύμφωνα με τον αναπληρωτή Υπουργό, τμήμα οξέων περιστατικών, καθώς, όπως υπογράμμισε, το πρόβλημα είναι τεράστιο, αφού μόνο με εισαγγελική εντολή χρειάζονται καθημερινά 52 κλίνες.

Στα μεσοπρόθεσμα σχέδια του υπουργείου, σύμφωνα με τον αναπληρωτή υπουργό Υγείας, περιλαμβάνεται η ίδρυση κινητών μονάδων ψυχικής υγείας για την περιφέρεια και η έμφαση στην αποασυλοποίηση με δημιουργία ειδικών δομών για την κοινότητα.

Είναι εντυπωσιακό πάντως ότι οι άνθρωποι με σοβαρές ασθένειες ζουν περίπου 20 χρόνια λιγότερο από τον υπόλοιπο πληθυσμό. Και αυτό συμβαίνει όχι μόνο επειδή οδηγούνται στην αυτοκτονία, αλλά επειδή παρουσιάζουν και άλλα νοσήματα, όπως καρδιολογικά, διαβήτη ή άλλα.

Tην ίδια στιγμή, δυστυχώς παρουσιάζεται το φαινόμενο της υπο επένδυσης στις υπηρεσίες υγείας, ενώ οι άνθρωποι με ψυχικά νοσήματα είναι: σε ποσοστό 70% λιγότερο παραγωγικοί στην εργασία τους, – οι 2 στους 5 απουσιάζουν από την εργασία τους μέσα στο μήνα, ενώ – ο 1 στους 2 από αυτούς έχουν κάποια σοβαρή ψυχική ασθένεια. Στα θετικά στοιχεία που προκύπτουν από τον ΟΟΣΑ φαίνεται ότι πέφτει το ποσοστό αυτοκτονιών από το 1990.

Στην Ελλάδα όμως παρουσιάζεται αύξηση του ποσοστού η οποία εμφανίστηκε πολύ πριν την κρίση, ενώ δεν δηλώνονται όλες οι αυτοκτονίες, λόγω κοινωνικού στιγματισμού. Τα αρνητικά στοιχεία αναφέρονται στην ελλειπή θεραπεία. Μόνο 1 στους 4 ανθρώπους παίρνουν τις υπηρεσίες που χρειάζονται. Ένα επιπλέον πρόβλημα είναι ο κακός συντονισμός των εμπλεκόμενων φορέων στο σύστημα υγείας, τα νοσοκομεία, τα κέντρα στέγασης, τις κοινωνικές υπηρεσίες κα, ενώ τα κενά στην πληροφόρηση των καταγεγραμμένων περιστατικών και τα ελλειπή δεδομένα για τους ανήλικους δυσχεραίνουν ακόμα περισσότερο την κατάσταση. 

Στοιχεία που αναφέρθηκαν στο συνέδριο, απέδειξαν ότι τα ποσοστά της ανεργίας μπορεί να προκαλέσουν αύξηση των ψυχικών νόσων, ενώ την ίδια στιγμή οι επαγγελματίες αντιμετωπίζουν προβλήματα στην άσκηση του επαγγέλματος τους, λόγω μείωσης του κόστους, κι επίσης παρατηρείται κακή κατανόηση για το κόστος της ψυχικής υγείας σε όλους τους τομείς. Υπάρχει η ανάγκη να χρησιμοποιήσουμε περισσότερο ψυχολόγους και ψυχοθεραπευτές. Επίσης υπάρχει η ανάγκη να βελτιωθούν οι ικανότητες και η εκπαίδευση των παθολόγων για τη διάγνωση των ασθενών με ψυχολογικά νοσήματα.

Στο πρώτο Mental Health Conference παρουσιάστηκε ακόμα έρευνα του Εconomist Intelligence Unit που έγινε σε 30 ευρωπαϊκές χώρες, από τους καθηγητές Χρήστο Λιονή, Καθηγητή Γενικής Ιατρικής και Πρωτοβάθμιας Φροντίδας Υγείας, Πανεπιστήμιο Κρήτης και Στέλιο Στυλιανίδη, Καθηγητή Κοινωνικής Ψυχιατρικής, Πάντειο Πανεπιστήμιο. Σύμφωνα με την έρευνα αυτή, στην Ελλάδα ο ψυχικά ασθενής δεν είναι στο επίκεντρο του ενδιαφέροντος για τους επιβλέποντες, ενώ ταυτόχρονα δεν υπάρχει κατάλληλη εκπαίδευση των γενικών γιατρών, για αυτό θα πρέπει να υπάρχει συνεχής εκπαίδευση και ενημέρωση.

Επίσης, η πτώση των δαπανών στο χώρο της υγείας έχει οδηγήσει στη μείωση των ψυχιατρικών νοσηλευτών, ενώ ταυτόχρονα η οικονομική κρίση ανάγκασε 1 στους 3 ασθενείς να αλλάζουν τη φαρμακευτική τους θεραπεία λόγο έλλειψης χρημάτων.

Σύμφωνα με τα στοιχεία που παρουσίασε ο Νίκος Μανιαδάκης, Αναπληρωτής Κοσμήτορας και Διευθυντής Τομέα Οργάνωσης και Διοίκησης Υπηρεσιών Υγείας ΕΣΔΥ, η κατάθλιψη (4,01%) έχει μεγαλύτερο φορτίο από ασθένειες όπως το Ισχαιμικό Εγκεφαλικό (3,74%), η ΧΑΠ (2,88%) ή ο Σακχαρώδης Διαβήτης (2,07%).

Επίσης, τα Ψυχικά Νοσήματα είναι η 2η αιτία «ζωής με αναπηρία» μετά τις μυοσκελετικές παθήσεις. Επί του συνόλου των Κοινωνικών Επιδομάτων, τα ψυχικά νοσήματα αντιπροσωπεύουν: 44% στη Δανία, 43% στη Φινλανδία και Βρετανία και 37% στη Ρουμανία. Παρά τα παραπάνω, όπως τόνισε ο κ. Μανιαδάκης, τα ψυχικά νοσήματα φαίνεται ότι δεν αντιμετωπίζονται ισότιμα και αποτελεσματικά από τα Συστήματα Υγείας. Το 2011 μόνο το 5% (κατά μέσο όρο) των προϋπολογισμών υγείας στην Ευρώπη αφορούσε τα Ψυχιατρικά νοσήματα. Τον ίδιο χρόνο στην Ελλάδα μόλις 4,43% του συνολικού προϋπολογισμού Υγείας διατέθηκε για τα Ψυχικά Νοσήματα.

Ο κ. Σταμάτης Μαλέλης, Γενικός Διευθυντής Ειδήσεων και Ενημέρωσης του Ομίλου ΣΚΑΪ, στην ομιλία του αναφέρθηκε στον δικό του σκοπό ζωής που είναι η ενημέρωση και ευαισθητοποίηση του κόσμου για την κατάθλιψη. Μέσα από το προσωπικό του βίωμα προσπαθεί καθημερινά να οπλίσει με θάρρος και αισιοδοξία κάθε άνθρωπο που το έχει ανάγκη, ώστε να τολμήσει να κάνει το πρώτο βήμα για να νικήσει την κατάθλιψη.

Αναφέρθηκε ακόμα στη δημιουργία του kontasou.com  και στη δράση του… “Όλη η ομάδα του kontasou.com σκοπό έχει να ενημερώσει και να βοηθήσει τους ανθρώπους που σχετίζονται με την κατάθλιψη ώστε να νιώσουν ότι δεν είναι μόνοι τους και ότι μπορούν να τη νικήσουν, αρκεί να το θέλουν.” Συμπλήρωσε ακόμα, “Μέσα από αυτή τη διαδικασία αισθάνομαι λύτρωση. Για εμένα το βίωμα της κατάθλιψης είναι ότι πιο τρομακτικό έχω αντιμετωπίσει στη ζωή μου. Καταλαβαίνω λοιπόν τι βιώνουν όλοι οι άνθρωποι που έχουν κατάθλιψη και έχω θέση ως στόχο της ζωής μου να γυρίσω όλη την Ελλάδα και να μεταφέρω τα βιώματά μου, ώστε να τους βοηθήσω να καταλάβουν ότι δεν είναι μόνοι τους», τόνισε ιδιαίτερα ο κ. Μαλέλης. 

(3001)